Δήμητρα Τσιαούση
Η παιδική σκηνή του Θεάτρου Τζένη Καρέζη φιλοξενεί δύο παραστάσεις για παιδιά υπό την σκηνοθετική επιμέλεια της ταλαντούχας Ελένης Βλάχου. Από την μια ο Ερωτόκριτος το λυρικό ποίημα του Βιτσέντζου Κορνάρου και από την άλλη ο κλασικός Ταρτούφος του Μολιέρου συναντιούνται στο θέατρο. Καλωσορίσαμε τη σκηνοθέτη στην παρέα του elamazi με σκοπό να ανακαλύψουμε περισσότερα για τις παραστάσεις της!
Δήμητρα Τσιαούση – Δύο κλασικά διαχρονικά έργα για παιδιά φέρουν την σφραγίδα σας σκηνοθετικά. Έχετε ιδιαίτερη αγάπη στην κλασική παιδεία και γιατί;
Ελένη Βλάχου – Εκτιμώ εξίσου την κλασική και τη σύγχρονη δραματουργία, έχουν γραφτεί ευτυχώς υπέροχα κείμενα σε κάθε εποχή μέχρι και σήμερα. Τα κλασικά έργα τα θαυμάζω για την ευστοχία τους στην περιγραφή της ζωής των ανθρώπων, το χιούμορ και την λιτότητα που κρύβουν πίσω από την υπερβολή που συναντάμε συχνά στο ύφος και τη γλώσσα τους. Είναι τόσο διαχρονικά, σαν αυτοί οι συγγραφείς να διάβασαν μια και καλή την ανθρώπινη ύπαρξη και κάλυψαν μεμιάς όλες τις επόμενες γενιές.
Δήμητρα – Η κωμωδία Tαρτούφος έχει διδαχές προς το κοινό του. Σκοπός του θεάτρου είναι να διδάσκει, εκτός της τέρψης που προσφέρει;
Ελένη – Η λέξη “διδάσκει” μπορεί να γίνει προβληματική αν μιλάμε για θέατρο και τέχνη γενικότερα. Προτιμώ τη λέξη “προβληματίζει”. Ένα θέατρο διδακτικό σε ακινητοποιεί, προσπαθεί να σε βάλει σε ένα καλούπι. Νομίζω δουλειά του θέατρου είναι να σε σπρώξει παρακάτω. Να σε κάνει να σκεφτείς αλλιώς, να σε μετακινήσει -έστω και λίγο κάθε φορά- πνευματικά και κοινωνικά ενώ παράλληλα σε ψυχαγωγεί.
Δουλειά του θέατρου είναι να σε σπρώξει παρακάτω.
Δήμητρα – Στον Ερωτόκριτο, το υπέροχο ποίημα του Βιτσέντζου Κορνάρου, γνωρίζουμε την έννοια της αμέριστης αγάπης, της παντοτινής. Στην εποχή των social media, μπορείς να βρεις εύκολα την αγνή, απέραντη αγάπη;
Ελένη – Σκέφτομαι πως η αγάπη και το να ερωτεύεσαι είναι δομικό συστατικό της ανθρώπινης φύσης. Από την άλλη, οι κοινωνίες πάντα έθεταν με χίλιους τρόπους εμπόδια στην αγάπη. Παρ’ όλα αυτά οι άνθρωποι αγαπιούνταν μέσα σε πολέμους, σε συντηρητικές διδαχές, σε πανδημίες, σε αγεφύρωτες γεωγραφικές αποστάσεις κτλ κτλ. Η τεχνολογία μπορεί σε μια γενιά να φαντάζει εμπόδιο, σε μια νεότερη γενιά όμως να είναι το μέσο, το εργαλείο. Είναι μεγάλη συζήτηση. Οι μελετητές του μέλλοντος θα έχουν απαντήσεις. Άλλωστε ποιος ξέρει τι συνέβη στην Αρετούσα και τον Ερωτόκριτο μετά το τέλος του παραμυθιού; Σημασία έχει ότι έζησαν την αγάπη και πάλεψαν για τα θέλω τους.
Δήμητρα – Και οι δύο παραστάσεις ξεχωρίζουν για τα καθαρά νοήματα και την υπέροχη μουσική επένδυση. Αυτή είναι η συνταγή της επιτυχίας σας;
Ελένη – Τυχαίνει και τα δύο αυτά έργα να είναι τόσο καλογραμμένα, με καθαρούς στόχους και ροή που οι συγγραφείς έχουν κάνει ήδη όλη τη δουλειά! Στη διασκευή προσπάθησα να κρατήσω αυτήν την καθαρότητα με τέτοιο τρόπο ώστε η παράσταση να είναι προσιτή σε όλες τις ηλικίες χωρίς όμως να είναι απλοϊκή. Με τον ίδιο τρόπο δούλεψε και ο μουσικός μας, ο Ηλίας Βαμβακούσης την σύνθεση της μουσικής. Δεν σκεφτήκαμε ότι έχουμε απέναντί μας παιδιά, σκεφτήκαμε: θέλουμε να πούμε αυτήν την ιστορία και να μας ακούσουν.
Δήμητρα – Έχετε πραγματοποιήσει αλλαγές στον προηγούμενο “κορμό” των παραστάσεων;
Ελένη – Εφόσον από φέτος θα βρισκόμαστε σε νέο θέατρο, αναγκαστικά αλλάζουν πράγματα μιας και ο σκηνικός χώρος είναι εντελώς διαφορετικός. Διατηρείται φυσικά το υλικό που είχαμε φτιάξει ωστόσο θα ήταν κρίμα να μην εκμεταλλευτούμε την ευκαιρία που μας δίνεται να το ξανασκανάρουμε!
Μας μαθαίνει να μην υποβιβάζουμε τον μικρό θεατή, να μην προαποφασίζουμε, τις ικανότητές του.
Δήμητρα – Θυμάστε σχόλιο θεατή που σας έκανε να αναρωτηθείτε πόσο απαιτητικό κοινό είναι οι μικροί θεατές;
Ελένη – Έχουμε ακούσει κατά καιρούς πολλά σχόλια που δείχνουν αυτό το στοιχείο των μικρών θεατών. Και δεν μιλώ για το πώς θα εκφράσουν χωρίς φίλτρο και ευθέως τη δυσαρέσκειά τους για κάτι. Δεν είναι αυτός ο λόγος που κάνει τα παιδιά “αυστηρούς θεατές” όπως ακούμε συχνά. Αναφέρομαι σε σχόλια που δείχνουν την φοβερή αντίληψη που έχουν τα παιδιά. Λεπτά, πιο “δύσκολα” πράγματα που αντιλαμβάνονται από την ιστορία και την ψυχολογία των ηρώων. Αυτό μας ξαφνιάζει ευχάριστα και μας δίνει ώθηση να συνεχίσουμε αυτό που κάνουμε γιατί έχουμε απέναντί μας δυνατούς θεατές. Μας μαθαίνει να μην υποβιβάζουμε τον μικρό θεατή, να μην προαποφασίζουμε , όταν κάνουμε θέατρο για παιδιά, τις ικανότητές του.
Δήμητρα – Ως ηθοποιός έχετε πολλές συμμετοχές σε παραστάσεις στο ενεργητικό σας. Ποιος ρόλος σας εμπνέει περισσότερο, της σκηνοθέτιδος ή της ηθοποιού;
Ελένη – Δυσκολεύομαι ακόμα να ορίσω επίσημα τον εαυτό μου ως σκηνοθέτη. Υπάρχουν άνθρωποι που έχουν διανύσει χιλιόμετρα κάνοντας αυτή τη δουλειά. Επίσης νομίζω σκηνοθετώ σαν ηθοποιός. Από εκεί αντλώ τα εργαλεία μου και βάζω τον εαυτό μου στη θέση όσων είναι στη σκηνή. Απολαμβάνω στο έπακρο όλη αυτή την διαλογική διαδικασία που έχει η σκηνοθεσία. Όλα αυτά τα πράγματα που πρέπει να συνδυαστούν για να βγει ένα καλό αποτέλεσμα, όλη αυτή η πρόκληση του να διαχειριστείς τόσους διαφορετικούς ανθρώπους, να αναμετρηθείς με ένα κείμενο σε τόσα διαφορετικά επίπεδα. Όσο προκύπτει να εξασκώ και τους δύο ρόλους είναι αλήθεια ευτύχημα! Παρ όλα αυτά, προς το παρόν αν θα έπρεπε οπωσδήποτε να διαλέξω, θα διάλεγα τον ρόλο του ηθοποιού.
Δήμητρα – Αν δεν ήσασταν ηθοποιός, ποιο επάγγελμα θα διαλέγατε;
Ελένη – Μάλλον κάποιο από αυτά τα ζηλευτά επαγγέλματα που περιλαμβάνουν ταξίδια!
Περισσότερα για τις παραστάσεις θα βρείτε ΕΔΩ.
