Δήμητρα Τσιαούση
Το elamazi συνέλαβε τον Στέφανο Παπατρέχα σκηνοθέτη της παράστασης – μαζί με την Νάντια Δαλκυριάδου – «Ο Ηλίας, ο πρώτος γάτος χορευτής της γατοϊστορίας» για να τον ανακρίνει! Στόχος μας είναι να μάθουμε περισσότερα για την νέα παράσταση για παιδιά που ξεκίνησε πριν λίγες ημέρες στο Θέατρο ΑΒΑΤΟΝ και ήδη έχει κερδίσει την αγάπη των θεατών…
Δήμητρα Τσιαούση – Ένα ακόμα κείμενο σας ανεβαίνει επί σκηνής, στο θέατρο Άβατον και μετατρέπεται σε παράσταση. Έχετε ασχοληθεί με το θέατρο για παιδιά παλαιότερα;
Στέφανος Παπατρέχας – Η πρώτη μου επαφή με το θέατρο για παιδιά ήταν με την ιδιότητα του ηθοποιού. Είναι ένα είδος που αγαπώ πάρα πολύ – πράγμα που δε συμβαίνει με όλους τους ηθοποιούς. Έχω παίξει ως τώρα σε 4 παραστάσεις για παιδιά και σε άλλες 4 για εφήβους (2 από τις οποίες επαναλαμβάνονται και φέτος). Συγγραφικά είναι η δεύτερη φορά που ένα κείμενό μου, που απευθύνεται σε μικρούς θεατές, βλέπει τα φώτα της σκηνής, καθώς το 2015 είχε παιχτεί σε θέατρο εκτός Αθηνών ένα άλλο έργο μου. Ωστόσο, εδώ, στην Αθήνα είναι η πρώτη φορά που ανεβαίνει κάτι δικό μου για παιδικό κοινό. Ανυπομονώ να δω τις αντιδράσεις των παιδιών, να ακούσω τις απόψεις και τις σκέψεις τους!
Η αυτογνωσία και η προσπάθεια να μπούμε στη θέση του άλλου μπορεί να φέρουν μια αλλαγή.
Δήμητρα – Ο Ηλίας είναι γάτος ξεχωριστός. Είναι τόσο σημαντική η έννοια της διαφορετικότητας στην εποχή μας;
Στέφανος – Πιστεύω πως ανέκαθεν ήταν, απλώς κατά κάποιον τρόπο είμαστε πλέον πιο ευαισθητοποιημένοι πάνω σε θέματα όπως η διαφορετικότητα, αν και έχουμε πάρα πολύ δρόμο ακόμη. Για μένα, ξεκινάει από πιο βασικά πράγματα: από την ευγένεια και τον σεβασμό, τον οποίο οφείλουμε να έχουμε απέναντι σε όλους. Ζούμε με σε μια εποχή πολύ ανταγωνιστική, όπου από μικρή ηλικία μπαίνουμε σε διαδικασία να κερδίσουμε, να ξεχωρίσουμε και να γίνουμε οι καλύτεροι, να μας αναγνωρίσουν οι άλλοι και επομένως προσπαθούμε να αποδείξουμε κάτι στους άλλους με βάση τα δικά τους κριτήρια. Αυτό τροφοδοτείται συχνά από τους γονείς και το σχολείο, καταπνίγοντας πολλές φορές κλίσεις και ταλέντα που δεν «συνάδουν» με τα κριτήριά τους (πχ ένα αγόρι δύσκολα θα κάνει μπαλέτο ή ένα κορίτσι ποδόσφαιρο). Πιστεύω πως αργά αλλά όλο και πιο σταθερά το τοπίο αυτό αλλάζει. Βρίσκω, λοιπόν, πολύ ωφέλιμο να μιλήσουμε για αυτά τα θέματα στα παιδιά, να συμβάλλουμε κι εμείς όσο μπορούμε σε αυτήν την αλλαγή.
Δήμητρα – Θεωρείτε ότι η αποδοχή του διαφορετικού από τα μέλη της κοινωνίας θα την λυτρώσει από τα λάθη της;
Στέφανος – Το πρώτο βήμα είναι να αποδεχτεί ο καθένας μας την διαφορετικότητά του. Τις περισσότερες φορές αντιδράει κανείς σε κάτι επειδή του ταράζει την «κανονικότητα». Θέλουμε όλοι να ανήκουμε στο σύνολο και κάποιοι περιορίζουν τις προσωπικές τους επιλογές και τάσεις ώστε να ταιριάξουν με τους άλλους. Όταν λοιπόν βλέπουν κάποιον να σπάει αυτόν τον τρόπο σκέψης και να διαφέρει, δυσκολεύονται πολύ να τον αποδεχτούν. Η αυτογνωσία και η προσπάθεια να μπούμε στη θέση του άλλου μπορεί να φέρουν μια αλλαγή. Δεν ξέρω αν γίνεται να λυτρωθούμε από τα λάθη μας ως κοινωνία, αλλά σίγουρα θα μας πάει ένα βήμα πιο πέρα. Και οφείλουμε όλοι να το κάνουμε αυτό το βήμα.
Δήμητρα – Ποια ήταν η αφορμή για την συγγραφή του κειμένου αυτού;
Στέφανος – Με την Νάντια Δαλκυριάδου, τον Δημήτρη Χατζημιχαηλίδη και τον Λάζαρο Βαρτάνη θελήσαμε να φτιάξουμε μια παράσταση για παιδιά. Μέσα από πολύ δημιουργικές συζητήσεις γεννήθηκε ως ιδέα ο «Ηλίας» και τότε ήταν που στρώθηκα στο γράψιμο. Το κείμενο είναι έμμετρο και ομοιοκατάληκτο, πράγμα που έκανε και τη διαδικασία της συγγραφής, αλλά νομίζω και το τελικό κείμενο, πολύ διασκεδαστικό και γάργαρο. Μετά ήρθαν συντελεστές όπως η Έλλη Εμπεδοκλή με τα υπέροχα κοστούμια και σκηνικά της, η Σίσσυ Βλαχογιάννη με τις εξαιρετικές μουσικές και μελωδίες, ο Γιώργος Ψυχράμης που έδωσε με τους φωτισμούς του χρώμα στη γατοσυνοικία, η Μαρίνα Μαυρογένη στις χορογραφίες, η Αγάπη Καλογιάννη στις φωτογραφίες και ο φανταστικός Στέφανος Μιχαηλίδης στον σχεδιασμό της αφίσας μας. Και φυσικά οι ηθοποιοί: η Σύνθια Μπατσή, ο Κωνσταντίνος Ελματζίογλου, ο Αλέξανδρος Καναβός που μαζί με τον Λάζαρο Βαρτάνη ζωντανεύουν μοναδικά την ιστορία του «Ηλία».
Μια παιδική παράσταση δε διαφέρει στην ουσία της από μια ενήλικη παράσταση από άποψη δουλειάς, αλήθειας και αφοσίωσης.
Δήμητρα – Αυτή είναι η πρώτη σας συνεργασία με την Νάντια Δαλκυριάδου;
Στέφανος – Πρωτογνωριστήκαμε σε ένα σεμινάριο του Θωμά Μοσχόπουλου. Από εκεί μου είχε κάνει πολύ καλή εντύπωση, γιατί είναι μια εξαιρετική ηθοποιός. Μετά από λίγο καιρό, κάναμε μαζί με τον Λάζαρο Βαρτάνη μια παράσταση στο Θέατρο Άβατον, όπου η Νάντια έχει την καλλιτεχνική διεύθυνση. Η συμπάθια και η εκτίμηση ήταν αμοιβαία. Πρώτη φορά όμως συνεργάστηκα μαζί της σε παράσταση όταν μου πρότεινε να παίξω στις «Γειτονιές του κόσμου» του Γιάννη Ρίτσου που θα σκηνοθετούσε η ίδια. Μια παράσταση που έγινε και θα ξαναπαίζεται φέτος κάθε Κυριακή στο θέατρο Τζένη Καρέζη, μιας και γνώρισε μεγάλη επιτυχία για τρία συνεχόμενα χρόνια! Ο «Ηλίας» είναι η πρώτη μας συνσκηνοθεσία. Η Νάντια, πέρα από την εμπιστοσύνη, τον θαυμασμό και την εκτίμηση που της έχω, έχει εμπειρία στο θέατρο για παιδιά αλλά και στο βρεφικό θέατρο από την πλευρά και της ηθοποιού αλλά και της δημιουργού. Ήταν και είναι απόλαυση να δουλεύει κανείς μαζί της και ο «Ηλίας» ήταν και είναι μια συνεργασία γεμάτη χαρά και ενθουσιασμό.
Δήμητρα – Ποια είναι η καλύτερη συνταγή που θα κρατήσει τα παιδιά προσηλωμένα στην παράσταση, δεδομένου ότι οι ηλικίες κάτω των 7 ετών είναι απαιτητικοί θεατές;
Στέφανος – Θεωρώ πως μια παιδική παράσταση δε διαφέρει στην ουσία της από μια ενήλικη παράσταση από άποψη δουλειάς, αλήθειας και αφοσίωσης. Ωστόσο, υπάρχουν κάποια στοιχεία που είναι απαραίτητα όταν απευθύνεσαι σε παιδιά και ειδικά αυτής της ηλικίας. Πρώτον, δεν υπάρχουν σκοτάδια, μιας και στην προσχολική ηλικία κάτι τέτοιο πιθανώς να προκαλούσε φόβο, όπως και οι μάσκες που ενώ γενικώς είναι ένα ωραίο υλικό παιδικών παραστάσεων, σε αυτήν την περίπτωση είναι αποτρεπτικό. Ένα άλλο κομμάτι είναι η διάρκεια. Είναι αδύνατον να μπορέσει ένα παιδί δυο χρονών να παρακολουθήσει και να ενταχτεί ως θεατής σε μια παράσταση μεγαλύτερη της μίας ώρας, πράγμα που έχουμε λάβει υπόψη. Από εκεί και πέρα τα χρώματα, οι μουσικές, τα τραγούδια, ο χορός, το κείμενο, όλα μπαίνουν με τέτοιον τρόπο στην παράσταση, ώστε να γίνει ο κάθε θεατής μέλος της γατοσυνοικίας και να δει την ιστορία μας.
Περισσότερα για την παράσταση θα βρείτε ΕΔΩ.
