Χρύσα Διαμαντοπούλου: “Με αυτά τα πινέλα αγαπώ να κάνω θέατρο. Διαφορετικά θυμώνω πολύ, βαριέμαι, κουράζομαι, απογοητεύομαι.”

της Δήμητρας Τσιαούση 

Η Χρύσα Διαμαντοπούλου, ιδρυτικό μέλος της θεατρικής ομάδας ΜΙΚΡΟΣ ΝΟΤΟΣ ήρθε στην παρέα του elamazi για μια συζήτηση γύρω από το θέατρο στην Ελλάδα, το θέατρο της ομάδας του Μικρού Νότου, ανασύρει αναμνήσεις παλιές που δεν μπορεί να ξεχάσει και μικρές συμβουλές προς τις μαμάδες…

Δήμητρα Τσιαούση – Ο Μικρός Νότος έχει κλείσει αισίως 7 χρόνια δυνατής παρουσίας πάνω στο σανίδι. Ποιο είναι το όραμα σου για την πορεία της ομάδας; 

Χρύσα Διαμαντοπούλου – Ο Μικρός Νότος είναι μία ομάδα με ταυτότητα, όραμα και καρδιά! Δημιουργήθηκε το 2012 από την ανάγκη μου να υπάρξει ένα ασφαλές καλλιτεχνικό περιβάλλον, μέσα στο οποίο καλλιτέχνες από διαφορετικές αφετηρίες και διαδρομές αλλά με κοινό όραμα, ήθος και αισθητική θα μπορούσαμε να υλοποιήσουμε παραστάσεις για παιδιά όπως τις ονειρευόμαστε χωρίς εκπτώσεις.

Ο Μικρός Νότος θα ήθελα να εξακολουθήσει να μεγαλώνει και να μένει πάντα ταυτισμένος με ένα ποιοτικό θέατρο με κέντρο το παιδί. Ονειρεύομαι δημιουργικές συνεργασίες με ωραίους ανθρώπους, ονειρεύομαι να συνεχίσουμε να ταξιδεύουμε για τα παιδιά σε όλη την Αττική, την Ελλάδα αλλά και τον απόδημο Ελληνισμό.

Δ.Τ. – Πώς αντιλαμβανεσαι το θέατρο προσωπικά; Με ποια πινέλα συνθέτεις τον καμβά της ομάδας;

Χρύσα Διαμαντοπούλου – Το θέατρο για εμένα είναι ομαδικότητα, μοίρασμα, δημιουργικότητα, φαντασία, εμπειρία, γνώση, αγάπη, ακρίβεια, τόσο στο συναίσθημα όσο και στο λόγο. Είναι ταυτόχρονα ένα μαγικό ταξίδι αλλά και μία μεγάλη ευθύνη. Είμαι εμμονική με το αποτέλεσμα που θέλω να πετύχω, δουλεύω ατελείωτα για κάτι που αγαπώ πολύ.

Επίσης πιστεύω ότι το θέατρο οφείλει να έχει και παιδευτικό χαρακτήρα, να ξυπνάει μνήμες, να γεννάει ερωτήματα, να επιτρέπει πολλαπλές θεάσεις, να δίνει χώρο σε συναισθήματα, να έχει χρώματα και αρώματα, να αφηγείται ιστορίες, να γλυκαίνει την ψυχή μας, να έχει χιούμορ και δύναμη, πάθος και αληθινή έμπνευση, να ξαφνιάζει και να αφυπνίζει. Το θέατρο όμως πάνω από όλα οφείλει να σέβεται τον θεατή, μικρό ή μεγάλο.

Με αυτά τα πινέλα αγαπώ να κάνω θέατρο. Διαφορετικά θυμώνω πολύ, βαριέμαι, κουράζομαι, απογοητεύομαι.

Δ.Τ. –  Οι δύο παραστάσεις αυτής της σεζόν, Γύρω Γύρω Μήνες και Αισώπου… Φίλοι, που έχουν ηδη αγαπηθεί βασίζονται στην λαϊκή παράδοση. Τι καλό μπολιάζει μέσα στις παιδικές ψυχές η παράδοση;

Χρύσα Διαμαντοπούλου – Τι ωραία που το λες! Ναι μπολιάζει! Και το βλέπω να συμβαίνει συνεχώς μπροστά μας! Η ελληνική λαϊκή παράδοση μας -σε μια εποχή που τρέχει, με ξεχασμένες τις ρίζες, τα ήθη και έθιμα μας- ακόμα συγκινεί, μαγεύει, ταξιδεύει μικρούς και μεγάλους.

Τα τελευταία 50 χρόνια έχουν χαθεί ήθη, έθιμα και παραδόσεις του τόπου μας που είχαν για αιώνες διασωθεί και αποτελούσαν όχι μόνο πηγή πολύτιμων αξιών και πληροφορίας για το ποιοι είμαστε, αλλά και πηγή ψυχαγωγίας και αφορμή συνεύρεσης όλης της οικογένειας.

Mέσα από τη δραματοποίηση των λαϊκών παραμυθιών και την ταύτιση των παιδιών με τους ήρωές τους, ενδυναμώνεται ο συναισθηματικός κόσμος του παιδιού. Μέσα από τα παραμύθια τα παιδιά μπορούν να διαπραγματεύονται έννοιες όπως η φιλία, η αγάπη, ο σεβασμός, η γενναιότητα κ.ά αλλά και να αντιμετωπίζουν θέματα όπως είναι ο αποχωρισμός, η απώλεια, η ασθένεια και να απελευθερώνονται από το φόβο. Τα παραμύθια αναπτύσσουν τη φαντασία, τη δημιουργικότητα και την κριτική σκέψη των παιδιών ενώ καλλιεργούνται υψηλές αξίες συμβάλλοντας στην ηθική και πνευματική ανάπτυξή τους. Τα παραμύθια επίσης βοηθούν στη γλωσσική ανάπτυξη του παιδιού, ενώ ενισχύεται η αυτοεκτίμηση και η αυτοπεποίθηση του, συμβάλλοντας στην ομαλή αναπτυξιακή του πορεία στην ενηλικίωση.

Δ.Τ. – Παρατηρούμε όλο και περισσότερες θεατρικές ομάδες να ξεπροβάλλουν με νέες δουλειές. Υπάρχει κορεσμός στο παιδικό θέατρο;

Χρύσα Διαμαντοπούλου – Και κορεσμός υπάρχει και απαξίωση, όπως υπάρχει και η λογική της αρπαχτής και η “συνταγή”.  Δυστυχώς βλέπουμε και στο θέατρο για παιδιά πολλή προχειρότητα. Αυτό μόνο κακό προκαλεί στη δουλειά μας καθώς απομακρύνει το κοινό ή ακόμα χειρότερα το αποπροσανατολίζει. Περισσότερες από 200 παραστάσεις για παιδιά με υλικά και προθέσεις πολλές φορές ακατάλληλες.

Χρέος των γονέων και των εκπαιδευτικών είναι να στηρίξουν φορείς και ομάδες που δημιουργούν παραστάσεις με ποιότητα και σεβασμό για το παιδί.

Δ.Τ. – Ποιες είναι οι προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι ομάδες παιδικού θεάτρου του σήμερα;

Χρύσα Διαμαντοπούλου – Η μεγαλύτερη πρόκληση για τις ομάδες και τους φορείς που ασχολούνται με το θέατρο για παιδιά είναι να αντισταθούν στην ευκολία και στην λογική του κακώς εννοούμενου “παιδικού θεάτρου” και να κάνουν “θέατρο για παιδιά”. Με υλικά αγνά, με αγάπη, ευθύνη και σεβασμό για την παιδική ηλικία.

Δ.Τ. – Τι σημαίνει για σας διαδραστικότητα και πως μεταφράζεται ενώπιον των μικρών θεατών;

Χρύσα Διαμαντοπούλου – Διαδραστικότητα για τον Μικρό Νότο είναι ο “ελεύθερος χώρος” που δημιουργείται ανάμεσα στον εκπαιδευμένο ηθοποιό και το παιδί, ούτως ώστε αυτό να εκφράσει, να σκεφτεί και/ή να νιώσει την ιστορία μέσα από διαφορετικές θέσεις-οπτικές γωνίες.

Ο Μικρός Νότος χρησιμοποιεί τις Αρχές του Εκπαιδευτικού Δράματος, αποσκοπώντας στην ολόπλευρη και ισόρροπη ανάπτυξη του παιδιού ως ατόμου και ως μέλους μιας κοινωνικής ομάδας, ενώ παράλληλα εκπαιδεύει με διαρκή σεμινάρια τους ηθοποιούς του προκειμένου να ανταπεξέλθουν σε ένα θέατρο τόσο απαιτητικό, όπως είναι το θέατρο για παιδιά.

Δ.Τ. – Μπορείς να ανακαλέσει συγκεκριμένη αντίδραση παιδιού που έχει χαραχθεί στη μνήμη σου για κάποιο λόγο;

Χρύσα Διαμαντοπούλου – Κάθε παράσταση είναι στα αλήθεια μοναδική! Στις παραστάσεις μας που είναι επί της ουσίας διαδραστικές, δεν καταργείται μόνο ο τέταρτος τοίχος, αλλά χωρίς την ενεργή συμμετοχή των παιδιών η παράσταση δεν μπορεί να λειτουργήσει και να προχωρήσει! Θυμάμαι τόσα πολλά περιστατικά που με έκαναν να συγκινηθώ, να ξαφνιαστώ, να χαμογελάσω… Θα ξεχωρίσω ένα τώρα που αγαπώ πολύ.

Παίζω στην αγαπημένη μου παράσταση “Ο Κουκουμπλής” και στο παραμύθι “Το πιο γλυκό ψωμί” υποδύομαι έναν αυταρχικό βασιλιά, ενώ πολλές φορές έχω και τον ρόλο του αφηγητή. Πριν ξεκινήσει το παραμύθι, όπως σε όλες τις παραστάσεις μας, συστηνόμαστε στα παιδιά, κάνουμε μία σύντομη οργανογνωσία αλλά συστήνουμε και τις μάσκες. “Κάθε φορά που θα φοράω αυτή τη μάσκα θα γίνομαι ο βασιλιάς”… και αρχίζει η παράσταση και την δεύτερη φορά που πάω να φορέσω την μάσκα του βασιλιά, ένα αγοράκι 2,5 χρόνων που κάθεται στην πρώτη σειρά στην αγκαλιά της μαμάς του, σηκώνεται, διασχίζει τρέχοντας τη σκηνή, ενώ δεν καλοπερπατάει ακόμα, μου πιάνει τη μάσκα τραβώντας τη από τα χέρια μου και μου λέει γεμάτος αγωνία: “μη τη φολάς, είναι κακός”.

Δ.Τ. – Σχεδιάζετε κάποια νέα θεατρική πρόταση για την επόμενη σεζόν; 

Χρύσα Διαμαντοπούλου – Αυτό που μπορώ να ανακοινώσω αυτή τη στιγμή είναι μία συνεργασία που έχουμε ήδη ξεκινήσει με τον συγγραφέα Αντώνη Παπαθεοδούλου και τις εκδόσεις Μεταίχμιο.

Ο Αντώνης μας εμπιστεύθηκε το εξαιρετικό παραμύθι του “Ο Ραφτάκος των λέξεων” και είμαι πολύ χαρούμενη γι’ αυτή την πρόκληση: για πρώτη φορά θα ανεβάσουμε “στη σκήνη” ένα σύγχρονο παραμύθι. Ενα παραμύθι που μιλάει για τη σημασία των λέξεων, για την επικοινωνία μεταξύ των ανθρώπων, για την μνήμη.

Είμαι πολύ χαρούμενη και για τη συνεργασία μας με το ΙΔΡΥΜΑ ΜΙΧΑΛΗΣ ΚΑΚΟΓΙΑΝΝΗΣ που θα φιλοξενήσει από τον ερχόμενο Σεπτέμβριο την νέα μας παράσταση “Ο Ραφτάκος των Λέξεων” στην Αίθουσα Κινηματογράφου. Σε λίγο καιρό θα μπορέσουμε να ανακοινώσουμε όλο το πρόγραμμα της επόμενης σεζόν (2019-2020).

Δ.Τ. – Ποια είναι η συμβουλή που θα έδινες στις μαμάδες σε σχέση με τα παιδιά τους;

Χρύσα Διαμαντοπούλου – Βλέπω μία μεγάλη αγωνία από τους νέους γονείς να προσφέρουν “ό,τι καλύτερο” στα παιδιά τους! Αυτό είναι στα αλήθεια υπέροχο! Ομως πολλές φορές μας βάζει-το χω κάνει κι εγώ παλαιότερα ως μαμά μιας 11χρονης πια κόρης- σε μία διαδικασία να εκθέσουμε το παιδί σε εκατοντάδες ερεθίσματα. Τα τρέχουμε από δραστηριότητα σε δραστηριότητα από θέαμα σε θέαμα… το 3χρονο παιδί κινδυνεύει να έχει δει περισσότερες παραστάσεις από εμένα! Εχει δει και Σαιξπηρ! Μην βιάζεστε! Χαμηλώστε τους ρυθμούς! Απλοποιήστε τη ζωή των παιδιών, διαβάστε τους παραμύθια για την ηλικία τους και παρακολουθήστε παραστάσεις που απευθύνονται στην ηλικία τους.

“ΑΙΣΩΠΟΥ…ΦΙΛΟΙ”

Κάθε Κυριακή στις 12 το μεσημέρι στο φιλόξενο και ανακαινισμένο θέατρο Σταθμός (Βίκτωρος Ουγκώ 55, δίπλα στο μετρό Μεταξουργείο), οι μικροί αλλά και οι μεγάλοι φίλοι μας θα ταξιδέψουν στον κόσμο του Αισώπου, καθώς οι ήρωες του ξαναζωντανεύουν, για να μας διηγηθούν τις ιστορίες τους. Γνωστοί και αρχέτυποι μύθοι, βαθιά ριζωμένοι στην παράδοσή μας, συναντούν τα παιδιά του σήμερα, σε μια ευρηματική παράσταση, με γρήγορους ρυθμούς, χιούμορ, διάδραση και ζωντανή  μουσική (γιουκαλίλι, αυλοί, κουίκα, πιανίκα, μπάντζο, καζού, κ.α).

Τις καθημερινές η παράστασή μας υποδέχεται σχολεία στο θέατρο Σταθμός!

«Γύρω- Γύρω Μήνες»

Παράλληλα, στο Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης, κάθε Κυριακή στις 12 το μεσημέρι παρουσιάζεται η παράσταση «Γύρω- Γύρω Μήνες».

Μία μουσικοπαιδαγωγική διαδραστική παράσταση, βασισμένη στο λαϊκό παραμύθι “Η Κυρά Καλή και οι 12 μήνες” πλαισιωμένη με παραδοσιακά τραγούδια, έθιμα και παιχνίδια που αλλάζουν ανάλογα με τον μήνα στον οποίο βρισκόμαστε.

Έτσι τον ΙΑΝΟΥΑΡΙΟ θα συνεχίσουμε με έθιμα Πρωτοχρονιάς, ποδαρικό, κάλαντα Φώτων, τον ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟ με έθιμα και τραγούδια της Αποκριάς, με τους Κουδουνάτους, το γαϊτανάκι, θα αποχαιρετήσουμε τον χειμώνα, τον ΜΑΡΤΙΟ θα τραγουδήσουμε τα χελιδονίσματα, θα καλωσορίσουμε την άνοιξη, θα χορέψουμε με το γαϊτανάκι, θα ζητήσουμε να ρθει η βροχή με το έθιμο της Περπερούνας, ενώ τον ΑΠΡΙΛΙΟ έχουμε τα έθιμα της Λαμπρής, τα κάλαντα του Λαζάρου και λαϊκά παιχνίδια.

 Σας περιμένουμε με χαρά στο ΙΔΡΥΜΑ ΜΙΧΑΛΗΣ ΚΑΚΟΓΙΑΝΝΗΣ, στην αίθουσα κινηματογράφου, κάθε Κυριακή στις 12 το μεσημέρι και καθημερινές για σχολεία.

Η Χρύσα Διαμαντοπούλου είναι καλλιτεχνική διευθύντρια της θεατρικής ομάδας Μικρός Νότος

Πτυχιούχος στην Ψυχολογία (Πανεπιστήμιο Αθηνών), αποφοίτησε από τη Δραματική Σχολή Αθηνών κι έκανε το μεταπτυχιακό της στο Λονδίνο στη RADA (2001-2002), στη σκηνοθεσία θεάτρου. Το 2014 ολοκλήρωσε το διετές σεμινάριο στο Εργαστήρι Πόρτα της Ξένιας Καλογεροπούλου, για το Θέατρο στην Εκπαίδευση.

Δούλεψε στο θέατρο ως υπεύθυνη παραγωγής, ως ηθοποιός και ως βοηθός σκηνοθέτις με τους Γιώργο Μιχαηλίδη, Τάσο Μπαντή, Βίκο Ναχμία, Κώστα Καζάκο, Τάσο Ράτζο, Βίκτωρα Αρδίττη κ.ά, με πολλά ΔΗΠΕΘΕ, με το ΚΘΒΕ και στο ελεύθερο θέατρο.

Το 2012 ίδρυσε τη θεατρική ομάδα Μικρός Νότος, που υλοποιεί δράσεις για παιδιά.

Η ομάδα Μικρός Νότος έχει στο ενεργητικό της 6 παραστάσεις: την Μυλωνού, το Αισώπου Κόμιξ!, τον Κουκουμπλή, το Γύρω Γύρω μήνες, το Αισώπου …φίλοι και το Το πιο γλυκό ψωμί.