Δήμητρα Τσιαούση
με την Δήμητρα Τσιαούση
Η Φιλιώ Λαζανά έγινε ευρέως γνωστή ως συγγραφέας, όταν το 2015 τιμήθηκε με το πρώτο βραβείο συγγραφής και δραματοποίησης παραμυθιών με το παραμύθι «Το Γκαζάκι και οι 12 γυαλιστεροί βόλοι». Είναι το άτομο που κρύβεται πίσω από το ΒΡΕΣ ΤΟ ΔΟΛΟΦΟΝΟ ως πρωτεργάτρια, με εξέλιξη τα δείπνα μυστηρίου για ενήλικες και το πλέον γνωστό CSI Kids, ιστορίες μυστηρίου που προσπαθούν να εξιχνιάσουν οι μικρότεροι θεατές, είδος θεάτρου που ακμάζει στη Ελλάδα τα τελευταία χρόνια. Επίσης, μάθαμε πρόσφατα ότι εξέδωσε το νέο της μυθιστόρημα «ΟΙ ΠΕΤΑΛΙΕΣ ΤΗΣ ΚΟΡΙΝΑΣ» από τις εκδόσεις Μεταίχμιο και μας κίνησε την περιέργεια.
Ποια είναι πραγματικά η Φιλιώ Λαζανά? Όλα…στην συνέντευξη που ακολουθεί!
elamazi – Συγγραφικά έκανες το πρώτο σου βήμα στο χώρο του παιδικού βιβλίου εκδίδοντας τις «Πεταλιές της Κορίνας» από τις εκδόσεις ΜΕΤΑΙΧΜΙΟ που εντάσσεται στη σειρά «Ιστορίες που ζεις δυνατά». Μίλησε μας λίγο για την στροφή προς τη συγγραφή. Είναι μια ανάγκη καλά κρυμμένη που βρήκε τρόπο να εκφραστεί?
Από τότε που θυμάμαι τον εαυτό μου, μου άρεσε να σκαρφίζομαι ιστορίες. Άλλες τις έγραφα, άλλες ήταν της στιγμής και ξεχάστηκαν με την πάροδο του χρόνου. Όμως από το 2013, η αγάπη μου για τις ιστορίες βρήκε τρόπο έκφρασης μέσα από τη θεατρική δημιουργία. Έτσι, μετά από πολλή σκέψη, αποφασίσαμε με τον σύζυγό μου να ξεκινήσουμε την εταιρεία θεατρικών παραγωγών που διατηρούμε και σήμερα. Από τότε έχω γράψει αρκετά κείμενα για το θέατρο, όμως οι «Πεταλιές της Κορίνας» αποτελούν το πρώτο μου παιδικό βιβλίο και βέβαια δεν μπορώ να κρύψω τον ενθουσιασμό μου!
elamazi – Η ηρωίδα του βιβλίου σου, η Κορίνα διδάσκεται μέσα από τις δυσκολίες της ζωής πώς να θέτει στόχους. Από ποια ηλικία τα παιδιά είναι ώριμα να ορίσουν το όνειρά τους?
Θεωρώ ότι δεν υπάρχει κάποια ηλικία για να ορίσεις το όνειρό σου. Εξάλλου, ακόμη και οι μεγάλοι ονειρευόμαστε, αν και πιο διστακτικά. Τώρα, το κατά πόσο το όνειρο είναι εφικτό ή το κατά πόσο πραγματώνεται μελλοντικά, αυτό εξαρτάται από πολλούς παράγοντες. Γι’ αυτό και βλέπουμε ότι το όνειρό μας μπορεί να αλλάξει μια ή και περισσότερες φορές. Για μένα, το ζητούμενο είναι κάθε παιδί να ονειρεύεται και μέσα από τη φαντασία του να βρίσκει τρόπους να κυνηγήσει το όνειρό του.
elamazi – Όντας και εσύ μητέρα, θεωρείς ότι η ενεργοποίηση του γονέα ως προς την καθοδήγηση του παιδιού έχει όρια και μέτρο? Η γραμμή μεταξύ παρεμβατισμού και καθοδήγησης είναι υπαρκτή και λεπτή?
Σε έναν κόσμο ιδανικό, η γραμμή αυτή θα ήταν υπαρκτή αλλά λεπτή, η καθοδήγηση του γονέα προς το παιδί θα υπήρχε αλλά με όρια και μέτρο. Θεωρώ ότι ορισμένες φορές ως γονείς κάνουμε το λάθος, αν και καλοπροαίρετα, να προβάλουμε στα παιδιά μας τις δικές μας επιθυμίες, χωρίς να υπολογίζουμε τα δικά τους θέλω, τα δικά τους όνειρα. Σαφέστατα, η καθοδήγηση από τον γονέα, τον δάσκαλο ή το οικείο περιβάλλον είναι επιθυμητή, μαρτυρά ενδιαφέρον. Όμως, θα πρέπει ως γονείς να μην υποδεικνύουμε, να μην υπαγορεύουμε τα όνειρα και τις προσδοκίες των παιδιών, αλλά να τα εμπνέουμε, να τα στηρίζουμε και να είμαστε συνοδοιπόροι στην κατεύθυνση που θα κάνει τα παιδιά μας ευτυχισμένα.
elamazi – Η ιστορία της Αλεξάνδρας Γκράβα αποτέλεσε η προσωπική σου πηγή έμπνευσης για την υπόθεση του βιβλίου αυτού. Ποια στοιχεία θα μπορούσαν να λειτουργήσουν ως πηγή έμπνευσης για τα παιδιά? Ο ρόλος του βιβλίου γενικότερα είναι τέτοιος?
Για την ιστορία να αναφέρω ότι η Αλεξάνδρα Γκράβα, εξαιρετική mezzo soprano, από παιδί ονειρευόταν να γίνει τραγουδίστρια. Όμως όταν πέρασε στη Μουσική Σχολή έπαθε μια πολύ σοβαρή αρρώστια στις φωνητικές της χορδές, με κίνδυνο να αλλοιωθεί για πάντα η φωνή της και βέβαια να αποχαιρετίσει το επαγγελματικό της όνειρο. Αναγκάστηκε να κάνει αυστηρή αφωνία για ενάμιση χρόνο και ο μόνος τρόπος να επικοινωνήσει με τους γύρω της ήταν γράφοντας σε ένα μπλοκάκι. Όταν ο κόσμος τη ρωτούσε τι θέλει να γίνει και σπουδάζει μουσική, εκείνη τους έγραφε «τραγουδίστρια», αδιαφορώντας για τις αντιδράσεις του!
Η δύναμη της θέλησής της με συγκίνησε βαθιά και αποτέλεσε το κίνητρο για να γράψω για τη δική μου «Κορίνα». Θα ήθελα τα παιδιά που θα διαβάσουν το βιβλίο να εμπνευστούν από τη δύναμή τη, όπως επίσης εύχομαι να φυλάξουν την τελευταία κουβέντα της ηρωίδας και να τη θυμούνται κάθε φορά που θα αντιμετωπίζουν μια δυσκολία. Η Κορίνα λέει ότι «το μόνο πράγμα στο οποίο δεν πρέπει να βάζουμε φρένο είναι στα όνειρα που κάνουμε».
elamazi – Έχεις ξεκινήσει από το 2013 περίπου ένα πρωτοποριακό για τα ελληνικά δεδομένα θεατρικό project που καλείται «ΒΡΕΣ ΤΟ ΔΟΛΟΦΟΝΟ» και εξελίσσεται διαρκώς. Τι διαφορετικό προσφέρει η παράσταση αυτής της παραγωγής στους θεατές και έχει προσελκύσει το έντονο ενδιαφέρον των μικρομέγαλων θεατών?
Τα θεατρικά δείπνα μυστηρίου του Βρες τον Δολοφόνο συνδυάζουν θέατρο, παιχνίδι και φαγητό σε ένα πρωτότυπο για τα δεδομένα δρώμενο. Αρχικά, το κοινό παρακολουθεί ένα θεατρικό δρώμενο μυστηρίου και στη συνέχεια αναλαμβάνει ρόλο… ντετέκτιβ: αξιολογεί τα στοιχεία που του δίνονται, ανακρίνει τους ηθοποιούς, οι οποίοι έρχονται κοντά του, αυτοσχεδιάζουν και απαντούν αυθόρμητα σε ό,τι τους ρωτάνε, και λύνει τους γρίφους στην προσπάθειά του να εξιχνιάσει την υπόθεση.
Είναι πολλοί οι λόγοι που το κοινό έχει αγκαλιάσει την ιδέα μας, αλλά θα ξεχωρίσω δυο. Ο πρώτος είναι ότι οι περισσότεροι από εμάς κουβαλάμε μέσα μας έναν επίδοξο ντετέκτιβ! Μας αρέσει να ικανοποιούμε την έμφυτη περιέργειά μας, να δίνουμε τη δική μας εκδοχή σε πράγματα που μπορεί να μην είναι προφανή. Ο δεύτερος έχει να κάνει με το γεγονός ότι το κοινό αναζητά το γνήσιο και πηγαίο χιούμορ, αφού οι παραστάσεις μας έχουν έντονο το στοιχείο του αυτοσχεδιασμού. Οι καλλιτέχνες με τους οποίους συνεργαζόμαστε σταθερά από το 2013 είναι προικισμένοι, μεταξύ άλλων, με το ταλέντο του αυτοσχεδιασμού και είμαστε εξαιρετικά υπερήφανοι για τη συνεργασία μας!
elamazi – Πως ξεκίνησε η σκέψη για το CSI Kids και τι απολαμβάνουν σε αυτές τις ιστορίες μυστηρίου τα παιδιά?
Μετά τη θερμή υποδοχή που είχε η ιδέα του «Βρες τον Δολοφόνο» από τους μεγάλους, σκεφτήκαμε να κάνουμε κάτι για τους μικρούς μας φίλους. Κι έτσι, το 2014, γεννήθηκε η ιδέα του CSI Kids. Απευθύνεται σε παιδιά 4-12 ετών που τους αρέσει το μυστήριο και η περιπέτεια. Μέσα από τις διάφορες δράσεις που έχουμε σχεδιάσει, όπως πάρτυ μυστηρίου, κυνήγια θησαυρού, μυστήρια δι’ αλληλογραφίας, τα παιδιά γίνονται ντετέκτιβ και εξιχνιάζουν μυστήρια!
Για παράδειγμα, στα πάρτυ μυστηρίου, που μπορούν να πραγματοποιηθούν σε οποιονδήποτε εσωτερικό ή εξωτερικό χώρο, τα παιδιά γίνονται ντετέκτιβ και αναλαμβάνουν να ρίξουν φως σε μια από τις προτεινόμενες υποθέσεις: το χαμένο τρόπαιο για τα αγόρια, το μυστήριο στην πασαρέλα για τα κορίτσια, το μυστήριο στο διαγωνισμό τραγουδιού για τους μικρούς καλλιτέχνες και πολλά άλλα σενάρια! Οι μικροί ντετέκτιβ, με την καθοδήγηση επαγγελματιών ηθοποιών, φοράνε τα γάντια τους, συλλέγουν και ερευνούν τεκμήρια, εξετάζουν δακτυλικά αποτυπώματα, κάνουν αναλύσεις με μικροσκόπια και χημικά τεστ στην προσπάθειά τους να εξιχνιάσουν την υπόθεση.
