Συνέντευξη με τον συγγραφέα Γιώργο Κατσέλη

Γνωρίζοντας τον Κο Κατσέλη τα τελευταία χρόνια και θαυμάζοντας τον για το ήθος του,την απλότητά του αλλά και το ταλέντο του στη συγγραφή υπέροχων παιδικών βιβλίων σκεφτήκαμε να τον συναντήσουμε στο ELAMAZI και να σας τον συστήσουμε!!!

Της Ρούλας Καραγιάννη

Συνέντευξη με τον συγγραφέα Γιώργο Κατσέλη.

Εργάζεστε στον τομέα της Εκπαίδευσης ως εκπαιδευτικός της Πρωτοβάθμιας και παράλληλα συγγράφετε για παιδιά. Πώς συνδέεται η πρώτη σας ενασχόληση με τη δεύτερη;

Είμαι πραγματικά τυχερός που μπορώ να συνδυάζω δύο χωριστές ενασχολήσεις, όπως είπατε, με κοινό ωστόσο παρονομαστή το παιδί και τις ανάγκες του. Οι δύο αυτοί τομείς λειτουργούν συμπληρωματικά, τροφοδοτώντας ο ένας τον άλλο με μοναδικά ερεθίσματα, εικόνες, συναισθήματα, αξίες και σύμβολα. Η εκπαίδευση παραμένει πάντα ένας αληθινός τόπος και τρόπος να ανακαλύψω τι ζητάει ένα παιδί, από τι εμπνέεται, τι ανάγκες έχει. Από εκεί και πέρα ξεκινάει το έργο της συγγραφής ενός βιβλίου που εξελίσσεται σε ένα συναρπαστικό ταξίδι.

Είναι γνωστή η δράση σας για τη προώθηση της Φιλαναγνωσίας με επισκέψεις σε σχολεία της Αττικής. Τελικά τα Ελληνόπουλα διαβάζουν βιβλία;

Πραγματικά νιώθω ευγνώμων για τις προσκλήσεις που λαμβάνω από γονείς και εκπαιδευτικούς να επισκεφτώ σχολεία και να συνομιλήσω με τα παιδιά, μια επικοινωνία που λειτουργεί πάντα ως ανεξάντλητη πηγή έμπνευσης. Σχετικά με το ερώτημά σας, για το αν διαβάζουν τα παιδιά, η απάντηση είναι σύνθετη. Υπάρχουν οι συνειδητοί αναγνώστες-παιδιά, υπάρχουν παιδιά που διαβάζουν σποραδικά και υπάρχουν παιδιά που δεν διαβάζουν για διάφορους λόγους. Η Φιλαναγνωσία σίγουρα βοηθάει στη δημιουργία αναγνωστών αλλά χρειάζεται να εντείνουμε τις προσπάθειές μας προς γονείς και παιδιά ώστε να νιώσουν τα οφέλη της ανάγνωσης, να αποκτήσουν κριτήρια ορθής επιλογής βιβλίων και να κάνουν το βιβλίο αναπόσπαστο κομμάτι της καθημερινότητάς τους.

Τι πιστεύετε ότι πρέπει να κάνουν οι γονείς για να γνωρίσουν και να αγαπήσουν τα παιδιά τα βιβλία;

Είναι σημαντικό οι γονείς να συνειδητοποιήσουν ότι το βιβλίο είναι ένα ολόκληρο αξιακό σύστημα, κατ’ αναλογία με το πλανητικό σύστημα. Ένα σύμπαν λέξεων, συμβόλων, συναισθημάτων και προθέσεων που επιτελεί πολλές και διαφορετικές λειτουργίες. Από τη διαχείριση σχέσεων μέχρι την καλλιέργεια της φαντασίας, της αισθητικής, της κρίσης, την ανάδειξη υγιών προτύπων συμπεριφοράς. Καλλιεργεί τη νόηση, τη γλώσσα, την ψυχή. Αυτή η διαπίστωση έχει μεγάλη σημασία. Από εκεί ξεκινάει η προσπάθεια να διαβάσω πρώτα εγώ ως γονιός, εμπνέοντας την αγάπη του παιδιού για την ανάγνωση. Αν θέλω να βρω το καλό βιβλίο, ψάχνω, ρωτώ, ενημερώνομαι, επιλέγω, κλείνω την τηλεόραση και ανοίγω όπως λέω και σε ένα ποίημά μου τη βιβλιόραση.

Θα μπορούσαμε να χρησιμοποιήσουμε το διαδίκτυο ως εργαλείο για την ανάδειξη του παιδικού-εφηβικού βιβλίου ή πιστεύετε ότι οι νέοι που ασχολούνται με το διαδίκτυο δεν θα ασχοληθούν να το ψάξουν;

Φυσικά και μπορούμε και πρέπει να αξιοποιούμε το διαδίκτυο για την ενημέρωση των παιδιών. Είναι πηγή άντλησης πληροφόρησης των εφήβων αλλά χρειάζεται και οι ίδιοι έφηβοι να είναι πιο ανοιχτοί, πιο δεκτικοί, αναγνωρίζοντας την αναγκαιότητα και τη σπουδαιότητα της αναγνωστικής εμπειρίας. Η πραγματική ζωή δεν είναι στην εικονική πραγματικότητα. Η επαφή με το βιβλίο ως σώμα και μέσω πολιτισμού είναι μια πράξη πολιτιστική, πνευματική, πολιτική και αγαπητική που μπορεί να δώσει όχι μόνο χαρά στο παιδί και στον έφηβο αλλά και να ενδυναμώσει το αυτοσυναίσθημά του καλλιεργώντας την ενσυναίσθηση και συμβάλλοντας στην ψυχοσυναισθηματική του ισορροπία. Και επειδή οι νέοι κατά τον Αριστοτέλη είναι φύσει επαναστάτες, θα σας έλεγα πως η ανάγνωση είναι και μια πράξη επαναστατική.

Θα ωθήσω τη συζήτησή μας σε ένα άλλο σημείο. Διανύουμε μια από τις πιο ταραγμένες και φτωχές περιόδους σε πολιτικό, οικονομικό και πνευματικό επίπεδο. Πώς μπορεί κατά τη γνώμη σας η παιδική λογοτεχνία να μιλήσει για προβλήματα σύγχρονα όπως το προσφυγικό; Μπορεί να δώσει λύσεις;

Η λογοτεχνία δεν μπορεί να λύσει τα προβλήματα αλλά μπορεί να προτείνει ένα πρότυπο επίλυσης και να εμπνεύσει. Μπορεί να δημιουργήσει μια γενιά που θα διαπνέεται από ιδανικά, κρίση και αγωνιστική διάθεση για έναν καλύτερο κόσμο. Μπορεί να δώσει αισιοδοξία και χαρά, να προβληματίσει να συγκινήσει να επιτελέσει όλες τις λειτουργίες της πραγματικής ζωής. Νομίζω ότι αν κάτι χαρακτηρίζει την εποχή μας είναι η εικονική πρόσληψη των προβλημάτων και ο εθισμός στην αδράνεια. Εικόνες που εναλλάσσονται ταχύτατα, χωρίς περιθώριο επεξεργασίας και αντίδρασης. Το βιβλίο, αντίθετα με την οθόνη, απαιτεί μια ενεργητική πρόσληψη του κόσμου, γιατί δίνει χρόνο και τροφή στη σκέψη. «Σκέφτομαι, άρα υπάρχω» έλεγε ένας σοφός. Και για να αντιμετωπίσουμε τα προβλήματα πρέπει να υπάρχουμε όχι ως αριθμοί ή ως καταναλωτές αλλά ως πρόσωπα, ως προσωπικότητες.

Η συγγραφική σας πορεία ως τώρα απαρτίζεται από δέκα εξαιρετικά, διαφορετικού ύφους βιβλία. Ανάμεσά τους το τελευταίο κατά σειρά με τίτλο «Το γελαστό μπαλόνι», το οποίο αναφέρεται στα δικαιώματα των παιδιών. Ποια ήταν η πηγή έμπνευσής του και ποιο το μήνυμά του;

Ευχαριστώ για την αξιολογική σας κρίση για τα βιβλία μου. Είναι τιμή αλλά και ευθύνη συνάμα. Το «γελαστό μπαλόνι» που έχει αγαπηθεί, ομολογώ πολύ από παιδιά και γονείς, αναφέρεται στα δικαιώματα του παιδιού. Είναι ομολογουμένως δύσκολο να μιλήσεις στα παιδιά για δύσκολες και «ευαίσθητες» έννοιες όπως τα δικαιώματα χρησιμοποιώντας τη γλώσσα της λογοτεχνίας. Πηγή έμπνευσης του βιβλίου αυτού στάθηκαν κλασσικά παραμύθια, τους ήρωες των οποίων χρησιμοποίησα ως διακείμενο, καθώς σκέφτηκα ότι όλοι τους έχουν χάσει κάποιο δικαίωμα (ασφάλεια, στέγη, υγεία, παιχνίδι κλπ). Το μήνυμα του βιβλίου είναι ότι τα δικαιώματα δεν είναι αυτονόητα για όλα τα παιδιά και ότι χρειάζεται αλληλεγγύη και αγώνας για να τα διεκδικήσουμε.

Επίσης διαφορετικά βιβλία είναι «Ο θησαυρός του Θεόφιλου» και «Το συναξάρι του κυρ Αλέξανδρου». Θα μας πείτε λίγα λόγια γι’ αυτά;

Είναι μια σειρά βιβλίων με τίτλο Μορφές του Νεότερου Ελληνισμού. Πρόκειται δηλαδή για λογοτεχνικές εικονογραφημένες βιογραφίες ανθρώπων που πορεύτηκαν με άξονα την αγάπη για την Ελλάδα και τον πολιτισμό μας. Η ζωή τους μοιάζει με παραμύθι αλλά όταν τη φωτίσουμε, κατανοούμε καλύτερα την αξία της προσφορά τους. Ένα στοιχείο που κάνει ενδιαφέροντα τα βιβλία είναι το γεγονός ότι αν και οι ίδιοι οι πρωταγωνιστές αντιμετώπισαν τεράστιες δυσκολίες, προσωπικές και κοινωνικές, μπόρεσαν να μεγαλουργήσουν. Και αυτό είναι ένα μήνυμα για τον σημερινό άνθρωπο που επικαλείται την οικονομική κρίση, πως όταν θέλουμε, μπορούμε να καταφέρουμε τα πάντα. Είναι ένα μήνυμα αισιοδοξίας που φιλοδοξώ να περάσω στη νέα γενιά.

8. Κλείνοντας, αφού σας ευχαριστήσω θερμά για την όμορφη και από καρδιάς κουβέντα μας, θα ήθελα να μας πείτε αν ετοιμάζετε κάτι καινούριο για το άμεσο μέλλον.

Μέσα στο 2016 θα κυκλοφορήσει το τρίτο βιβλίο της σειράς Μορφές του Νεότερου Ελληνισμού από τις Εκδόσεις Χριστάκη που θα είναι αφιερωμένο στον αγωνιστή Ιωάννη Μακρυγιάννη, ένα βιβλίο εξαιρετικά επίκαιρο. Επίσης συνεχίζω τη συνεργασία μου με τις Εκδόσεις Ψυχογιός με ένα βιβλίο για την ειρήνη και το προσφυγικό ζήτημα, μια αληθινή ιστορία που έχει γράψει η ίδια ζωή. Επίσης θα έχω τη χαρά και την τιμή μιας νέας συνεργασίας με τις Εκδόσεις Κόκκινη Κλωστή Δεμένη με βιβλία που θα καλύπτουν θεματικές όπως τα άτομα με ειδικές ανάγκες, οι κίνδυνοι του διαδικτύου και η διαχείριση σχέσεων και συναισθημάτων των παιδιών.

Θέλω να σας ευχαριστήσω κι εγώ από καρδιάς για τη δυνατότητα αυτής της επικοινωνίας και να ευχηθώ τόσο σε εσάς όσο και στο αγαπημένο elamazi να συνεχίσει με λογισμό, όνειρο και αγάπη για το παιδί και τον γονιό. Και στους αναγνώστες σας δίνω την αγάπη και τις ολόθερμες ευχές μου για υγεία, χαρά, ευτυχία, δημιουργία.

Ο Γιώργος Κατσέλης είναι εκπαιδευτικός και συγγραφέας λογοτεχνικών βιβλίων για παιδιά. Σπούδασε στο Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης Αθηνών, απ’ όπου έλαβε μεταπτυχιακό δίπλωμα στη λογοτεχνία. Συνέχισε τις σπουδές του στη Φιλοσοφική Σχολή και στο Τμήμα Επικοινωνίας και Μ.Μ.Ε του Πανεπιστημίου Αθηνών. Μετεκπαιδεύτηκε επίσης στο Μαράσλειο Διδασκαλείο Αθηνών.

Κυκλοφορούν τα βιβλία του: Η δέκατη τρίτη θεά και τα κλεμμένα γλυπτά, Στον πλανήτη της Φαντασίας, Οι Πειρατές της Καταστροφικής, Το γελαστό μπαλόνι (Εκδόσεις Ψυχογιός), Τούμπα Κούμπα Λουμπαμπά, Ο βασιλιάς Χαρτούρος και οι Ιππότες της Χαμένης Ανακύκλωσης (Εκδόσεις Μοντέρνοι Καιροί), Ο Τρι το τριγωνάκι (Εκδόσεις Τετράγωνο), Η Γλώσσα μου, παίζω και μαθαίνω (εκπαιδευτικό λογισμικό πακέτο, Εκδόσεις Conceptum ), Ο θησαυρός του Θεόφιλου, Το συναξάρι του κυρ Αλέξανδρου (Εκδόσεις Χριστάκη).