Αφροδίτη Δελλαπόρτα
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: Αφροδίτη Δελλαπόρτα, Σταυρούλα Τσακανίκα
Το «Σπιρτόκουτο» του Γιάννη Οικονομίδη μεταμορφώνεται σε μιούζικαλ!
Ένας «πόλεμος σε 4 τοίχους», στην Κεντρική Σκηνή της Στέγης από 11 Νοεμβρίου 2022.
Δεν είχαμε ιδέα τι ακριβώς θα ακούγαμε όταν τη Δευτέρα 7/11 βρεθήκαμε στη συνέντευξη Τύπου που έδωσαν οι συντελεστές για την παρουσίαση της παράστασης «Σπιρτόκουτο: The Musical» που με πρεμιέρα στις 11 Νοεμβρίου 2022 θα παίζεται για 2 μήνες, (πρωτοφανές για παραγωγή της Στέγης να διαρκεί τόσο) στην Κεντρική Σκηνή της Στέγης.
Όντας fan των ταινιών του Γ. Οικονομίδη και πρωτογνωρίζοντας τον μέσα από το «Σπιρτόκουτο» 20 χρόνια πριν, βρήκαμε ταιριαστή την καθόλου κλασική συνέντευξη τύπου που δόθηκε!
Ηθοποιοί και συντελεστές, κάθονται παραταγμένοι στον ακάλυπτο της στέγης, πίσω τους μια λεμονιά και για φόντο τα μπαλκόνια των διπλανών πολυκατοικιών! Μια γάτα περνάει αδιάφορα μπροστά από όλους, ένα νεράντζι που κάποιος -γείτονας προφανώς- πετάει από τον διπλανό ακάλυπτο ένα νεράντζι που προσγειώνεται στο χώρο!
Όσα ακούσαμε θύμιζαν περισσότερο εξομολογήσεις μεταξύ φίλων με την έννοια ότι δεν είχαν την κλασική τυπικότητα: χιούμορ, συγκίνηση, αναμνήσεις.
Βρισκόμαστε λοιπόν, σε έναν ακάλυπτο ανάμεσα σε αθηναϊκές πολυκατοικίες “εκεί που ακούγονται όλα”: «Τι θα κάνεις με τη Λίντα, Βαγγέλη;»
Ο Γιάννης Οικονομίδης , σε μία παραδοχή της δυσκολίας του εγχειρήματος για τη μεταφορά του Σπιρτόκουτου σε musical αναφέρει χαρακτηριστικά: ” Όλοι θα αναρωτιέστε πώς είναι δυνατόν να γίνει μουσικό έργο; να τραγουδηθεί η ιστορία; Βάλαμε μεγάλη μπουκιά στο στόμα μας και θα την μασήσουμε αυτή την μπουκιά”.
Ο ενθουσιασμός είναι μεγάλος, οι επιλογές των ερμηνευτών είναι μοναδικές και η μπάντα φοβερή. Πρόκειται για μία μεταφορά πρωτόγνωρη για τα ελληνικά δεδομένα, ένα έργο πολυεπίπεδο το οποίο δημιουργήθηκε σε ένα καθεστώς πλήρους ελευθερίας.
Πώς θα ήταν άραγε αυτοί οι άνθρωποι που τραγουδούν αντί να μιλούν; πώς μπορεί να μεταμορφωθεί σε musical; Ο Γιάννης Νιάρρος (που το 2018 τιμήθηκε με το θεατρικό βραβείο “Δημήτρης Χορν” για την ερμηνεία του στο επίσης «Οικονομιδικό»: Στέλλα Κοιμήσου) που έχει αναλάβει τη μουσική και τη σκηνοθεσία της παράστασης, απαντά: Είναι το δικό μας ελληνικό musical, μία ιστορία με ποιητική μουσική διάσταση η οποία σκηνοθετήθηκε μέσω της μουσικής. Γιατί τόσα μουσικά είδη; Η μουσική εξυπηρετεί τον κάθε χαρακτήρα και εναλλάσσεται βάσει των ψυχικών διακυμάνσεων των πρωταγωνιστών. Σε ένα έργο που καύσιμό του είναι η σύγκρουση των χαρακτήρων, η μουσική του αφήγηση δεν θα μπορούσε να μην περιλαμβάνει και τη σύγκρουση μουσικών ειδών. Οι χαρακτήρες της ελληνικής μας οικογένειας οπλίζονται ο καθένας το δικό του όπλο και μπαίνουν στον πόλεμο λοιπόν.
Ο Αλέξανδρος Λιβιτσάνος, που συνυπογράφει τη μουσική και παράλληλα έχει αναλάβει την ενορχήστρωση και τη μουσική διεύθυνση, συμπληρώνει: «Από ένα συγκρουσιακό χάος, μια εμβληματική ταινία με άτεγκτο ρεαλισμό, εκκωφαντικές παύσεις, ουρλιαχτά και έναν ξεχαρβαλωμένο ανεμιστήρα, κληθήκαμε να δημιουργήσουμε ένα ολόκληρο μουσικό έργο. Χρειάστηκε πολλές φορές να ανακαλέσουμε υπαρκτές αναμνήσεις και ανθρώπους όμοιους με αυτούς της ταινίας και να σκεφτούμε “Τι μουσική άκουγε αυτός;” και “Όταν είχε γίνει αυτό, τι έπαιζε το ράδιο;” Έτσι γεννήθηκε το Σπιρτόκουτο The Musical.»
Ο Γιάννης Οικονομίδης δήλωσε επίσης πως πρόκειται για ένα έργο απόλυτα ρεαλιστικό, ακραίο, σκληρό ,πλούσιο, συγκινητικό, σαρκαστικό, αδιανόητα δύσκολο. Σαν μία κάψουλα του ελληνικού πολιτισμού με βαθιά πολιτικές προεκτάσεις που έχει νόημα που επαναδιατυπώνεται από μία ταλαντούχα γενιά που καταθέτει με το δικό της τολμηρό τρόπο μία ολοκληρωμένη καλλιτεχνική πρόταση που σίγουρα μόνο θαυμασμό και σεβασμό μπορεί να εμπνεύσει.
Η Αφροδίτη Παναγιωτάκου διευθύντρια του πολιτισμού του Ιδρύματος Ωνάση που έχει την καλλιτεχνική επιμέλεια σχολιάζει: “Φτιάξτο. Δεν είναι οι δυνατές φωνές που κάνουν το Σπιρτόκουτο εκκωφαντικό. Είναι οι ζωές των ανθρώπων. Όλων των ανθρώπων σε σπιρτόκουτα. Ακόμη κι αν οι ήρωες μιλούσαν ψιθυριστά, αφόρητα ψιθυριστά, πάλι εκκωφαντικό θα ήταν. Και τώρα που τραγουδούν, ματαιωμένες εμμονές υμνούν. Είναι αυτή η αγωνία, η μανία που βγαίνει στην εντολή «Φτιάξτο». Ο ανεμιστήρας παρών για να αναζωπυρώνει τη φωτιά και να υπενθυμίζει την ασφυξία. Και όλα αυτά με εκρήξεις πικρού γέλιου σαν απεγνωσμένες ανάσες. Φτιάξτο, φτιάξτο, φτιάξτο. Τι να πρωτοφτιάξεις;”
Κάτι ακόμα που κρατήσαμε;
Ηθοποιοί, μουσικοί, συντελεστές και βέβαια και ο Γ. Οικονομίδης τόνισαν τη αίσθηση της ελευθερίας που ένιωσαν όλο το διάστημα της προετοιμασίας της παράστασης. Το ζήτημα της ελευθερίας είναι πάντα ζητούμενο -αλλά όχι πάντα δεδομένο- και πόσο τυχεροί οι καλλιτέχνες όταν νιώθουν ότι μπορούν να δημιουργήσουν, να επιλέξουν, να δοκιμάσουν ακόμα και να ρισκάρουν ελεύθερα! Υπό αυτή την έννοια νιώθουν τυχεροί που το έργο υιοθέτησε η ΣΤΕΓΗ.
Τυχεροί όμως (κι ελαφρώς αμήχανοι αρχικά) νιώσαμε κι όλοι εμείς όταν κλείνοντας μας ζητήθηκε να «προβάρουμε» το ρεφρέν ενός τραγουδιού της παράστασης, με την κλασική ατάκα της ταινίας του Οικονομίδη «Μήτσο! Φτιάξτο! Φτιάξτο το μπουρδέλο!».
Η ελληνική οικογένεια που αγαπήσαμε και μισήσαμε παραμένει η ίδια , 20 χρόνια μετά. Άνθρωποι που «ουρλιάζουν» ο καθένας τον δικό του σκοπό κι ο καθένας τους έχει τη δική του μουσική. Οι διαμάχες, τα όνειρα, τα προβλήματα και οι παθογένειες της «αγίας ελληνικής οικογένειας» σε ένα πολυστυλιστικό μουσικό υπερθέαμα υψηλού ρίσκου: «Πόλεμος! Πόλεμος! Έχουμε πόλεμο!»
Εννέα μουσικοί, έντεκα ερμηνευτές και πλήθος άλλων συντελεστών μεγεθύνουν την τραγελαφική πραγματικότητα της ελληνικής οικογένειας και, με οδηγό το πρωτότυπο μουσικό έργο των Γιάννη Νιάρρου και Αλέξανδρου Λιβιτσάνου, μας παρουσιάζουν μια καινούρια, αδιανόητη εκδοχή του θρυλικού Σπιρτόκουτου του Γιάννη Οικονομίδη.
Η παράσταση είναι κατάλληλη για άνω των 18 ετών.
Τετάρτη – Κυριακή 20:30
Στην Κεντρική Σκηνή της Στέγης
Καθολικά προσβάσιμες παραστάσεις θα παρουσιαστούν σε συγκεκριμένες ημερομηνίες του Δεκεμβρίου.
